Einde dynastie Omar Bongo in Gabon

Burgers uit Gabon hebben in Marokko de ambassade van hun land aangevallen. Ze zijn boos over de uitslag van de verkiezingen in hun land.​ Ook in Frankrijk zijn mensen de straat op gegaan om te demonstreren tegen de zittende president Ali Bongo Odimba, de zoon van de oude president Ali Bongo (1937-2009). Laatste was een bevriend staatshoofd van wijken koning Hassan II. De huidige koning van Marokko is tevens het mikpunt van demonstranten die hem beschouwen als een handlanger van een dictator.

Omar Bongo de vader is als Albert-Bernard Bongo geboren. Hij kwam in 1967 aan de macht dankzij de Fransen en regeerde over Gabon tot 2009. Hij bekeerde zich in 1973 tot de islam en was in de jaren 1970 een van de trouwe dienaren van de Fransen in Afrika. De geografische ligging van het land en de ontdekking van olie maakten van zijn land de rijkste Franse neokolonie. Omar Bongo, zijn naaste medewerkers en de Franse oliemaatschappij Elf maakten gigantische winsten. De productie ging in 1969​ van 5 naar 11 miljoen ton in 1977. Hij hield persoonlijk toezicht op het verdelen van de winsten uit de olie via een privé bank, French Intercontinental Bank, die hij zelf in 1975 heeft opgericht. Alle Franse politieke partijen, ook extreemrechts, behalve de communisten, kregen een aandeel tijdens de verkiezingen.

Omar Bongo trad tot de vrijmetselaars toe en zat in de hoogste loge samen met nog meer Afrikaanse staatshoofden waaronder Hassan II, Sassou Nguesso, Blaise Compaoré, Idriss Déby en Paul Biya. De Franse loges waren verspreid over Afrika en dienden als spionage netwerken.

Ondertussen verpauperde zijn land. De bevolking kwam in 1990 in opstand. Het land verkeerde aan de rand van de burgeroorlog. Toen demonstranten olievelden dreigden te bezetten grepen Franse paramilitaire commando’s in om zijn regime te redden. Hij werd gedwongen de oppositie mee te laten regeren in een schijndemocratie.

Vlak voor zijn dood  brak er in 2008 een schandaal uit rond onroerend goed zaken van Afrikaanse staatshoofden in Frankrijk. Zijn naam werd in de media genoemd. Hij belde direct naar het Élysée, eiste het ontslag van de ambtenaar verantwoordelijk voor het dossier en kreeg zijn zin. Op zijn begrafenis waren Nicolas Sarkozy, Jacques Chirac, Bernard Kouchner en een hele rij hoge ambtenaren aanwezig.

De zoon Ali Bongo erft een land met tegenstellingen. De oppositie roert zich en de laatste verkiezingen zijn onrustig verlopen.

Bron: L'Empire qui ne veut pas mourir. Une histoire de la Françafrique.
Collectief werk. Uitgeverij Seuil, 2021.

Afbeelding: Omar Bongo (1937-2009). Bron: Wikipedia