Tweet
Op 19 mei 2023 gaf historicus Benjamin Stora een interview aan Radio France International (RFI) waarin hij de moeilijkheden beschrijft tijdens zijn werk als lid van een commissie belast met het herschrijven van de koloniale geschiedenis van Algerije. De commissie werd in het leven geroepen na de ondertekening van een samenwerkingsverdrag tussen Frankrijk en Algerije. Wat een toenadering tussen beide landen zou moeten zijn draaide op teleurstellingen. Het eerste rapport van de commissie werd in 2021 door Algerije afgewezen. Het is sindsdien stil rond de commissie. De historicus vertelt het volgende aan RFI:
“Een eerste bijeenkomst van de commissie vond via een videoconferentie in het IMA Instituut in Parijs plaats. Het duurde ongeveer twee uur. Elke lid hield een eigen presentatie over zijn werk. Daarna kwam de agenda aan de orde. Er zijn twee of drie belangrijke vragen aan bod geweest. Een daarvan is de kwestie van de archieven. Zowel de Fransen als de Algerijnen waren het erover eens dat we met de vroege geschiedenis moeten beginnen, vanaf de veroveringen en de komst van de Fransen aan het begin van de 19de eeuw. Het Élysée wil dat ook. Maar er moet een inventaris komen van de archieven die via Algerije in Frankrijk zijn terechtgekomen. De kwestie van de archieven is de basis voor het schrijven van geschiedenis. Veel stukken zijn na de onafhankelijkheid in 1962 naar Frankrijk overgebracht. Het gaan om kilometerslange archieven die voornamelijk in Aix-en-Provence worden bewaard.
Na de inventarisatie komen andere problemen aan de orde. Een daarvan is de toegang tot en de teruggave van de archieven. De meeste van deze archieven zijn wat we “archives de souveraineté” noemen. Ze behoren tot de Franse staat. Daarnaast zijn er archieven die ten tijde van de verovering van Algerije zijn meegenomen. Er is dus een probleem van de teruggave.
Ik werk nu 45 jaar als historicus van Algerije en heb toegang gehad tot vele archieven. Alle periodes hebben betrekking op staatsgeheimen. Daarnaast kunnen Algerijnse onderzoekers die in Algerije wonen soms geen visum krijgen. Dat is een reëel probleem. Bij het schrijven van geschiedenis heb je bewijs nodig. Maar wanneer het bewijs uit de staatsarchieven ontbreekt, zijn er nog manieren om een beroep te doen op andere soorten documenten zoals getuigenissen.
We hebben een deadline voor half juni afgesproken. Aan de Franse kant speelt het probleem van de middelen een rol. Het is een enorme klus. Ik weet nog steeds niet welke middelen er zijn. Ik heb zonder vergoeding voor de commissie gewerkt. Maar na drie jaar vrijwilligerswerk houdt het een keer op. Van het Élysée hoor ik steeds hetzelfde: “Ja, geen probleem, we zullen helpen, we zullen een budget opstellen, we zullen salarissen uitbetalen, we zullen een pand vinden, enz. ".
Meer lezen over dit onderwerp: de chronologische geschiedenis van Algerije tussen 1830 en 1954 in het Nederlands. Chronologie is gebaseerd op het werk van Benjamin Stora: “Histoire de l’Algérie coloniale (1830-1954). Editions La Découverte, Paris 1994: https://tinyurl.com/26z885d8
“Een eerste bijeenkomst van de commissie vond via een videoconferentie in het IMA Instituut in Parijs plaats. Het duurde ongeveer twee uur. Elke lid hield een eigen presentatie over zijn werk. Daarna kwam de agenda aan de orde. Er zijn twee of drie belangrijke vragen aan bod geweest. Een daarvan is de kwestie van de archieven. Zowel de Fransen als de Algerijnen waren het erover eens dat we met de vroege geschiedenis moeten beginnen, vanaf de veroveringen en de komst van de Fransen aan het begin van de 19de eeuw. Het Élysée wil dat ook. Maar er moet een inventaris komen van de archieven die via Algerije in Frankrijk zijn terechtgekomen. De kwestie van de archieven is de basis voor het schrijven van geschiedenis. Veel stukken zijn na de onafhankelijkheid in 1962 naar Frankrijk overgebracht. Het gaan om kilometerslange archieven die voornamelijk in Aix-en-Provence worden bewaard.
Na de inventarisatie komen andere problemen aan de orde. Een daarvan is de toegang tot en de teruggave van de archieven. De meeste van deze archieven zijn wat we “archives de souveraineté” noemen. Ze behoren tot de Franse staat. Daarnaast zijn er archieven die ten tijde van de verovering van Algerije zijn meegenomen. Er is dus een probleem van de teruggave.
Ik werk nu 45 jaar als historicus van Algerije en heb toegang gehad tot vele archieven. Alle periodes hebben betrekking op staatsgeheimen. Daarnaast kunnen Algerijnse onderzoekers die in Algerije wonen soms geen visum krijgen. Dat is een reëel probleem. Bij het schrijven van geschiedenis heb je bewijs nodig. Maar wanneer het bewijs uit de staatsarchieven ontbreekt, zijn er nog manieren om een beroep te doen op andere soorten documenten zoals getuigenissen.
We hebben een deadline voor half juni afgesproken. Aan de Franse kant speelt het probleem van de middelen een rol. Het is een enorme klus. Ik weet nog steeds niet welke middelen er zijn. Ik heb zonder vergoeding voor de commissie gewerkt. Maar na drie jaar vrijwilligerswerk houdt het een keer op. Van het Élysée hoor ik steeds hetzelfde: “Ja, geen probleem, we zullen helpen, we zullen een budget opstellen, we zullen salarissen uitbetalen, we zullen een pand vinden, enz. ".
Meer lezen over dit onderwerp: de chronologische geschiedenis van Algerije tussen 1830 en 1954 in het Nederlands. Chronologie is gebaseerd op het werk van Benjamin Stora: “Histoire de l’Algérie coloniale (1830-1954). Editions La Découverte, Paris 1994: https://tinyurl.com/26z885d8